Przestrzeń, która leczy

Choć wakacje się skończyły, ja już teraz chętnie wróciłabym w niektóre miejsca…

Na samym początku mojego urlopu wybrałam się do Krynicy Górskiej. Pod wieloma względami zaskoczyła mnie specyfika miejscowości uzdrowiskowej, a w szczególności ilość turystów w podeszłym wieku. Na pewno kiedyś napiszę o przestrzeniach zaprojektowanych z myślą o seniorach. Tym razem na przykładzie miejscowości uzdrowiskowej opowiem, jak miejsca mogą nas wspierać w odzyskiwaniu zdrowia.

W przestrzeni Krynicy zaobserwowałam trzy prozdrowotne elementy: 

• Aktywność
• Ciekawość
• Zasoby

Brzmi zagadkowo? Już wyjaśniam! 

Aktywność fizyczna to kluczowy element, który wpływa na kondycje naszego zdrowia. Według Światowej Organizacji Zdrowia, gdyby osoby dorosłe dbały o odpowiednią ilość ruchu, można by było uniknąć nawet 5 milionów zgonów rocznie. Często przestrzeń ukształtowana jest w taki sposób, że zniechęca nas do wychodzenia na spacer, brakuje terenów sportu, czy przyzwoitych dróg rowerowych. Może być inaczej.

Dlaczego Krynica Górska daje odpowiednie warunki do aktywnego spędzania czasu?

• Przestrzeń jest różnorodna i daje możliwość wyboru formy aktywności: od spokojnych spacerów wzdłuż promenady, po dość łagodne wspinaczki ścieżkami na Górze Parkowej, aż po dłuższe wyprawy górskimi szlakami. 
• Ruch wspierają nie tylko wyznaczone ścieżki zdrowia i szlaki, ale również miejsca odpoczynku: ławki, zielone skwery, fontanny umilające pobyt oraz transport publiczny (darmowy), który nieraz ułatwi wędrówkę zmęczonym nogom. 
• Dłuższy pobyt na powietrzu nie byłby również możliwy, gdyby nie toalety publiczne, usytuowane w różnych częściach miejscowości.

Dzięki wymienionym elementom turyści o różnym wieku i poziomie sprawności mogą aktywnie spędzać czas na świeżym powietrzu. 

Każdego wieczoru z zakątków Krynicy dobiegają piosenki „o pannie Krysi”, „o tej ostatniej niedzieli” i wiele innych, bardziej współczesnych. To właśnie odbywające się w wielu miejscach dancingi przyciągają do sanatoriów rzesze emerytów z całej Polski. I bardzo dobrze! Taniec ma moc terapeutyczną na wielu płaszczyznach: zwiększa sprawność fizyczną, wzmacnia pamięć i umiejętności poznawcze umysłu, a co najważniejsze dla wielu samotnych: wspiera w budowaniu relacji społecznych. 🕺🏻✨💃🏽  W dodatku ciężko jest być smutnym, podrygując w rytm muzyki: taniec pobudza wydzielanie serotoniny i obniża poziom stresu. Im więcej tańca w mieście, tym więcej zdrowych, zadowolonych mieszkańców. 

Zdjęcia ze szlaków górskich

Zwykło się mówić, że ciekawość to pierwszy stopień do piekła. Ja uważam, że jest wręcz odwrotnie. Kiedy tracimy ciekawość, przestajemy się uczyć, dostrzegać to, co się dzieje wokół nas i wewnątrz nas, spada motywacja, a razem z nią pogarsza się zdrowie społeczne, psychiczne i fizyczne. W wolne miejsce po ciekawości wkrada się apatia i rezygnacja.

Dlatego uważam, że przestrzeń, która sprzyja zdrowiu to taka, która wzbudza ciekawość. Te drobne momenty tajemnicy do odkrycia i niespodzianki, która czeka na nas za zakrętem, potrafią być źródłem niezapomnianej radości. 

Co w Krynicy może wzbudzać ciekawość? 

• sztuka: rzeźba, muzyka, stragany z rękodziełem, 
• kultura: występy artystów w muszli koncertowej, przy deptaku, czy mini-koncerty fortepianowe w Pijalni Głównej,
• kontakt z przyrodą —  na przykład śpiew ptaków na Górze Parkowej,
• liczne smakołyki serwowane w kawiarniach, restauracjach i przy straganach,
• tradycyjna drewniana architektura, z bogactwem pieczołowicie dopracowanych detali,
• lokalne historie i legendy upamiętnione w przestrzeni: pomniki, tablice pamiątkowe itp.
• zorganizowane wycieczki w interesujące zakątki okolicy,

i wisienka na torcie: możliwość obserwacji drugiego człowieka: zalotnych seniorów i seniorki przechadzające się po deptaku, wycieczki szkolne, rodziny z małymi dziećmi… 

Jak widać, Krynica daje szereg sposobności, by wzbudzać ciekawość i doświadczać życia w pełni. 

Niedziela, 11 rano. Stoję w kolejce po wodę w Pijalni Wód Mineralnych Jan. Podchodzi małżeństwo i prosi o coś na wątrobę i woreczek żółciowy. Po nich podchodzi 2 siwowłosych panów: A my poprosimy coś na ból głowy — mówią. Panie z pijalni znają życie i od razu odpowiadają: na kaca polecamy Zubra. Panowie posłusznie biorą wodę i odchodzą. Moja kolej: proszę o coś smacznego i wychodzę z kubeczkiem Jana. To był dobry wybór. 

Krynica Górska nie byłaby tym samym miejscem, gdyby nie wody lecznicze, które płyną z jej źródeł. To właśnie klimat i zasoby naturalne są kluczowymi elementami, świadczącymi o tym, że ta właśnie przestrzeń uznawana jest za uzdrowisko. 

Do czystego powietrza, zdrowej wody i kontaktu z przyrodą dodałabym jeszcze jeden ważny element: piękno i harmonię miejsca. Może to być piękno natury, architektury czy parków i skwerów. W przypadku Krynicy Górskiej urok można znaleźć we wszystkich wyżej wymienionych elementach. 

Często się o tym zapomina, że wygodna i zadbana przestrzeń może dobroczynnie wpływać na samopoczucie i zaspokajać wrodzoną potrzebę piękna i ładu wśród jej użytkowników. Odpowiednio zaprojektowane miejsca dają fundament wspierający nas w zdrowiu: zapewniają bezpieczeństwo i spokój, ułatwiają interakcje społeczne i realizację wielu naszych codziennych potrzeb. Zachowanie zdrowia nie jest prostą sprawą. Zdrowe przestrzenie również zależą od wielu czynników, ale podobnie jak dieta, która ma dobry wpływ na nasze ciało, tak świadomie zaprojektowane przestrzenie wpływają na nasze szeroko pojęte zdrowie zarówno pod względem fizycznym jak i mentalnym.

Szukając miejsc, które będą wspierać nas w regeneracji, warto zwrócić uwagę:

• czy można w nich aktywnie spędzić czas,
• czy dają możliwość interakcji z innymi ludźmi,
• czy zapewniają bezpieczeństwo i wygodę osób w każdym wieku i poziomie sprawności,
• czy zapewniają dostęp do świeżego powietrza i zieleni,
• czy są zadbane i atrakcyjne wizualnie.

Po moim wrześniowym chorowaniu, nie mogę się już doczekać, aż wyrwę się z domu właśnie w takie miejsce, które sprzyja regeneracji. Wybiorę się na przejażdżkę rowerową i pooddycham rześkim, leśnym powietrzem. Wiem, że pod wieloma względami pomoże mi to bardziej niż niejedna witamina C.

Dziękuję, że tu jesteś i czytasz mojego bloga. Jestem również wdzięczna za każde udostępnienie tych treści. 💚